Cel programu:
Stymulowanie pacjentów w kierunku takich zmian osobowości, by byli oni w stanie podjąć trwałą decyzję o trzeźwości w przyszłym życiu oraz uzyskali nowe, konstruktywne mechanizmy intrapsychiczne i interpersonalne, które dopomogą im tę decyzję realizować. W czasie realizacji programu pacjenci uczą się samodzielnie kierować własnym życiem tak, by stało się ono dla nich satysfakcjonujące oraz by brali za nie odpowiedzialność.
Program realizowany jest poprzez następujące formy pracy z pacjentem:
- Psychoterapię indywidualną
- Psychoterapię grupową w ramach małych grup terapeutycznych
- Psychoterapię grupową w ramach codziennych spotkań społeczności terapeutycznej
- Ergoterapię
- Zajęć edukacyjnych poświęconych teorii uzależnień, treningowi umiejętności psychologicznych i asertywności, podstawowych zagadnień dotyczących profilaktyki chorób zakaźnych (HCV, HIV-AIDS)
Etapy programu.
Pełny cykl programu podstawowego trwa do 12 miesięcy i jest podzielony na trzy etapy:
Etap wstępny „0” - trwający od przyjęcia do ok. 6 tygodni pobytu
Ta faza leczenia ma umożliwić pacjentowi pełne poznanie systemu Ośrodka, adaptację do jego warunków i integrację ze społecznością terapeutyczną. Aby pacjent mógł łatwiej koncentrować się na realizacji tych celów jest on w tym okresie całkowicie odizolowany w Ośrodku od wpływów zewnętrznych i pozbawiony kontaktów z rodziną na okres pierwszego miesiąca pobytu.
W trakcie wstępnego etapu leczenia pacjent otrzymuje wiele opieki, zainteresowania i zaangażowania w jego osobę ze strony społeczności terapeutycznej. W tym okresie kładzie się duży nacisk na zapewnienie pacjentowi dużego poczucia bezpieczeństwa w grupie, które jest niezbędne dla jego szczerości i otwartości.
We wczesnym etapie terapii odpowiedzialność pacjenta jest ograniczona, nie pełni on żadnych funkcji w ramach społeczności terapeutycznej. Jest raczej biernym odbiorcą oddziaływań społeczności terapeutycznej niż jej podmiotem.
W tym okresie są stosowane wobec pacjenta metody o charakterze bardziej behawioralnym niż psychoterapeutycznym.
Etap podstawowy „I” - trwający od ok. 6 tygodni pobytu do 4 – 6 miesiąca pobytu
W tym okresie pacjent jest skoncentrowany na ujawnianiu w grupie swych destrukcyjnych cech związanych z nałogiem.
Uzyskuje wstępny wgląd w swoje problemy intrapsychiczne i interpersonalne. Uczy się też umiejętności radzenia sobie z przeżywaną jeszcze silnie chęcią zażycia narkotyków. Pracuje nad identyfikowaniem i ujawnianiem własnych emocji, nad adekwatnym poczuciem własnej wartości i tożsamości. Nabywa umiejętność kierowania sobą, podejmowania niezależnych decyzji.
Na tym etapie leczenia pacjent tworzy wraz z terapeutą swój indywidualny plan psychokorekcyjny oraz podejmuje eksperymentalne próby jego realizacji. W tym okresie nawiązuje kontakty z rodziną i osobami bliskimi, zdobywa w Ośrodku nowe umiejętności samoobsługowe i zadaniowe. Pacjent uzyskuje w Ośrodku większy zakres odpowiedzialności, zaczyna podejmować funkcje w ramach samorządu pacjentów Ośrodka.
Etap zasadniczy „II” - trwający od 4 – 6 miesiąca pobytu do 12 miesięcy pobytu
Jest to etap pogłębionej pracy psychoterapeutycznej i utrwalania zmian, jakie zaszły w osobowości pacjenta w procesie dotychczasowego leczenia. W tym okresie pacjent stanowi wzór osobowy dla innych, modeluje własnym przykładem ich zachowania i postawy.
W społeczności terapeutycznej pełni kreatywną rolę podmiotową. Podejmuje odpowiedzialne funkcje w ramach samorządu pacjentów Ośrodka. Na tym etapie leczenia pacjent uaktywnia się na zewnątrz Ośrodka, jeździ na przepustki i odbudowuje swój system społecznego wsparcia poprzez tworzenie adekwatnych relacji z rodzicami, małżonkami, dziećmi, innymi członkami rodziny oraz z trzeźwymi przyjaciółmi. Jest zaangażowany w działania samopomocowych grup wsparcia typu AN,AA. Utrwala swoją decyzję o trzeźwości w przyszłym życiu. Przygotowuje się do samodzielnego życia poza Ośrodkiem, podnosi swoje kwalifikacje zawodowe, uzupełnia wykształcenie, kreuje przyszłą sytuację socjalno – bytową, szuka pracy, mieszkania.